domum.

D¢·ORTHOGRAPHIÀ


I ortographiam linguae Lat´nae, id est scr´bent´ r²gulàs custòdiendàs, quam ego aliquamdi¾ custòdiò, h´c explicàbò. exemplum Ròmànòrum circà initium nostrae d²scr´ptiònis temporis sequor, nisi quibusdam in loc´s, quòs singillàtim tangam, ub´ ¾sus ant´quòrum mihi uid²tur esse ineptus aut dubius.

II sunt linguae Lat´nae ¾nus et u´gint´ litterae propriae, quae b´nae, altera minuscula altera maiiuscula, s´c scr´buntur: a A, b B, c C, d D, e E, f F, g G, h H, i I, k K, l L, m M, n N, o O, p P, q Q, r R, s S, t T, u V, x X. ad hàs adduntur etiam Graecae y Y, z Z, atque ² recentiòribus lingu´s w, W et aliae. restant quidem hàrum duae: J et U. recentissim´s temporibus altera locum cònsonantis I habet, altera locum uòcàlis V. sàn² prò h´s son´s d²s´derantur quaedam litterae; neque in¾tiliter, ut scr´ptum est apud Qu´ntiliànum, Claudius Aeolicum digammon ad hòs ¾s¾s adi²cerat, nam d´c´ nòn potest utrum uoluit à uolendò an à uoluendò feràtur. tamen, quom tàl²s litterae ràrò ¾sum habuissent apud ant´quòs praesertimque quom sit, quantum sciò, ¾num tantum tòt´us linguae uerbum u²r² dubium, nempe illud uoluit uel soluit, neque ego hunc ¾sum asc´u´. s´ u²r² dubium est, signum paruom sub cònsonante adf´gò: uolùit. hoc autem m² add¾cit ad I et V geminam.

III sunt multa uerba quae aliquandò per V geminam, aliquandò per VO scr´buntur, ut sequontur s´ue sequuntur, uolt s´ue uult, uacuom s´ue uacuum. et uerba quae aliquandò per I geminam, aliquandò per I singulam scr´buntur, ut iniiciò s´ue iniciò, huiius s´ue huius (sed nòn d² genet´u´s f´li´ et f´l´ loquor, quia illud -i´ bisyllabum est et -´ monosyllabum). Ròmàn´ ips´ pl²rumque per VO (aut per V singulam) scr´psisse uidentur usque ad medium saeculum pr´mum post Christum nàtum, ex quò uidentur pl²rumque per VV scr´psisse. simil´ modò inueniuntur ´nscr´ptiòn²s cum huiius nec nòn quoiius, quae ueteriòr²s sunt ill´s quae huius et cuius habent. Ròmànòs ant´quòs sequor et VO scr´bo: sequontur, ruontur, seruom, seruos (et acc¾sàt´uom pl¾ràlem hòc modò: seruòs), uacuom, càsuom; et huiius, quoiius.

IIII nunc ad duàlem fòrmam litteràrum. s´ pl¾s ualet quoddam uerbum uel quaedam littera, s´ue anim´ attentiònem postulat, ¾sus maiiusculae litterae facit ut inter c²teràs praestet. propria nòmina per pr´mam litteram maiiusculam scr´buntur, et titul´ haud ràrò omnibus maiiuscul´s. haec obseruàns, sit praeter solitum, pr´mam sententiae litteram per minusculam scr´bò, nisi ea quòdam modò, ut exposu´, praestat. nam positiòne littera uel uerbum nòn ´n s² pl¾s ualet; ubicumque ´n sententià situm sit, uerbum profectò idem est. p¾nctum sententiae priòris initium sequentis indicat, itaque h´c ¾sus maiiusculae mihi u²r² in¾tilis esse uid²tur.

V iam circà longit¾dinem sonòrum parumper uersàbor. quamquam incommodum uideàtur, omnibus uòcàlibus long´s apicem appònò, ut l²ctor uerba integr² pròn¾ntiet. interdum etiam necessàrium est, exempl´ gràtià, ut qu´dam nòminàt´uos à suò ablàt´uò distinguàtur. etiam S longam semper geminam scr´bò, quamquam nònn¾ll´ per ¾nam scr´bunt, ut causa prò caussà. sed ego hic et hoc scr´bò ante et uòcàlem et cònsonantem per ¾num C secundum solitum, etiams´ duo ²n¾ntiantur (id est, ante uòcàlem). nihilòminus hiccine et hoccine per duòs màlò (sed càsum ablàt´uom hòcine per ¾num).

VI quod ad accentum attinet, quod longit¾dò syllabàrum ipsa ac¾tam indicat, hanc ´n scr´bendò nòn indicò, nisi uerbum paenultimà et ac¾tà et breu´ legitur, ut ò Mercúr´. sunt qu´ simil´ modò distinguant inter itaque, quod igitur fer² significat, et itáque, quod idem atque et ita ualet. sed ego quidem neque in scr´bendò neque in loquendò hanc distinctiònem sequor.

VII tandem, estne scr´bendum equus an ecus? quom an cum? quot´di² an cot´di²? q¾ra an c¾ra? peq¾nia an pec¾nia? quoiius an c¾ius? alterum ante Christum nàtum scr´b²bant, alterum posteà màl²bant. commodum est quod distin²r´ potest coni¾nctiò quom à praepositiòne cum; minus u²rò commod² quoiius prò c¾ius scr´bimus, ut nònn¾ll´ sentiunt, quia ocul´s nòn placet. r²gula à quà disc²d´ nòn potest mihi nòn est, sed saepe per QV scr´bò, et c¾ram, pec¾niam.

VIII r²gulàs quàs ego custòdiò summàtim d²scr´ps´. ante quam f´nem faciam d´cere uolò m² hàs nòn creàsse ut quamdam orthographiam integram à fals´s distingerem, sed ut ¾n´ tantum d²f´n´tae cònstàrem orthographiae. num ¾na orthographia d´c´ potest u²rior esse quam aliae? paru´ enim interest quae orthographia opt²tur s´ modo ¾na obseruàtur. ergo nòn d²bet sententia cot´di² hab²re s´ proxima quot´di² habet.


dabam Osloae 30. Decembris 2001.